روان نژندي و روان پريشي
اختلالات رواني به طور كلي به دو دسته ي كلي تقسيم مي شوند:
روان نژندي (نوروتيك) و روان پريشي (سايكوز)
تفاوت اين دو دسته در شدت اختلال و درجه آگاهي فرد نسبت به حالت خود است.
مي توانيم بگوييم روان نژندي يا نوروز، اختلال خفيف و طبيعي است.
روان پريشي (سايكوتيك)، اختلالات شديدي هستند.
مرز روان نژندي و روان پريشي
روان نژندها نسبت به اختلال خودشان آگاهي دارند و ارتباطشان با دنياي خارج قطع نشده است و مي توانند دنياي خارج را ارزيابي كنند ولي در مقابل فرد روان پريش ارتباطش با دنياي خارج قطع شده است و نسبت به اختلال خود بينش ندارد.
روان نژندي (Neurotic)
اختلالاتي كه در دسته بندي اختلالات روان نژندي قرار مي گيرند پايه و اساس كالبد شناسانه، يعني علت عضوي ندارند.
همچنان كه فرد از سلامت عقلي برخوردار است، اضطراب وجودش را فرا مي گيرد.
اختلال هاي روان نژندي
اختلال افسردگي نوروتيك، اختلال وسواس، اختلال اضطراب نوروتيك، ترس هاي مرضي (فوبيا)، هيستري، واكنش هاي تجزيه اي واختلالات خلقي، در دسته ي روان نژندها قرار مي گيرند.
نوروتيك ها از وجود اختلالشان آگاه هستند و از آن رنج مي برند وبه دليل اينكه نمي توانند علائم خودشان را كنترل كنند، احساس ناتواني مي كنند، اما براي جامعه بي خطر هستند.
يكي از علائم مهم روان نژندي نگراني است.
نگراني
احساس عمومي به آزردگي ناخوشايند، انتظار خطر و ترس ناشي از خطري است كه شخص منتظر آن است ولي نمي داند اين احساس از كجا سرچشمه مي گيرد.
افراد با شخصيت نوروتيك بسيار زودرنج، حساس، افسرده و فاقد اعتماد به نفس هستند، با اين حال فرد نوروتيك توانايي ارزيابي دنياي خارج را دارد.
احساس گناه و حقارت در اين افراد بسيار زياد ديده مي شود، عصبي، تحريك پذير و كم تحمل هستند و معمولا خشونت هاي شديدي را از خودشان نشان مي دهند، اين افراد با اينكه مي دانند رفتارشان بهنجار نيست اما توانايي اين را ندارند كه رفتار نابهنجار خودشون رو تغيير دهند.
در اين افراد حتي ممكن است توهم و هذيان نيز وجود داشته باشد ولي آنها بر خلاف افراد روان پريش كاملا نسبت به وجود اين توهم ها و هذيان ها آگاهي دارند و مي دانند كه آنها واقعي نيستند.
از جمله دلايل ايجاد اختلال هاي نوروتيك، عدم تعادل در دوران كودكي، عدم تعادل پدر و مادر، عدم آشنايي مربيان با اصول تعليم و تربيت است.
هر اندازه اين عدم تعادل هاي دوران كودكي زودتر آشكار شود، تشخيص و مداواي اختلالات در بسياري از موارد آسان تر خواهد بود.