درمان اختلالات خواب
درمان اختلالات خواب انواع مختلفي دارند كه هر كدام نشانه هاي مختص به خود را دارند و با توجه به نوع و نشانه هاي هر اختلال راه هاي درمان آن اختلال متفاوت است اما به طور كل براي درمان اختلالات خواب هم از دارو درماني و هم درمان هاي شناختي رفتاري استفاده مي شود.
در زير تعدادي از راهكارهاي درماني براي اختلالات خواب را مطرح مي كنيم:
دارو درماني راهكاري براي درمان اختلالات خواب
دارودرماني براي درمان اختلال بي خوابي (اينسومنيا) و اختلال خواب آلودگي (هايپرسومنيا) مورد استفاده قرار ميگيرد.
براي درمان ناركولپسي (حمله ي خواب) نيز گاهي اوقات دارو درماني مورد استفاده قرار مي گيرد ولي معمولا ناركولپسي (حمله ي خواب) راه درماني ندارد.
براي درمان اينسومنيا يا اختلال بي خوابي از بنزوديازپين ها، زولپيدم، استروپيكلون، زالپلان، فلورازپام، كوآزپام، راملتون استفاده مي كنند.
براي درمان خواب آلودگي از داروهاي محرك استيمولانت ها و ساير داروهاي سركوب كننده ي خواب استفاده مي كنند.
از استيمولانت ها براي درمان ناركولپسي يا حمله ي خواب نيز استفاده مي شود.
براي درمان اختلال وقفه ي تنفسي در خواب هيچ دارويي مورد استفاده قرار نمي گيرد به جاي آن، يك سري روش هايي مانند كاهش وزن بيمار، جراحي براي ايجاد يك مجراي تنفسي باز، تغيير دادن سقف نرم دهان بكار گرفته مي شوند.
يكي از روش هاي پر طرفدار براي درمان مشكلات تنفسي در طول خواب، PAP (فشار مثبت مجراي تنفسي) است. دستگاه PAP از يك فن (پروانه، پنكه) براي توليد باد، يك ماسك دهان – بيني و يك لوله كه اين دو را به هم وصل مي كند تشكيل مي شود.
جريان هوا از طريق ماسك يك فشار مثبت ايجاد مي كند كه مانع از مسدود شدن مجراي تنفسي مي شود.
روان درماني شناختي رفتاري
روان درماني شناختي رفتاري (CBT) از يك مجموعه تكنيك هاي رفتاري و شناختي استفاده مي كند تا رفتارهاي ناصحيح در ارتباط با خواب، ادراك هاي غلط از خواب و افكر تحريك شده و مزاحم درباره ي خواب را از بين ببرد.
آثار CBT، در مقايسه با آثار دارو، اندكي ديرتر خودشان را نشان مي دهند. علاوه بر اين، لازم است كه بيماران در اين نوع روان درماني نقش فعالي داشته باشند و با روان درمانگر همكاري كنند.
تكنيك هاي رفتاري (براي اختلال اينسومنيا) براي درمان اختلالات خواب
بهداشت خواب فراگير (جهان شمول)
روان درماني با كنترل محرك
روان درماني با محدود سازي خواب
روان درماني با آرامش بخشي (ريلكسيشن تراپي)
بيو فيدبك
بهداشت خواب جهان شمول (فراگير، همگاني)
موضوعي كه به طور فراوان مشاهده شده است آن است كه سبك زندگي فرد به آشفتگي خواب منجر مي شود. اين موضوع Inadequate sleep hygiene (بهداشت خواب ناكافي) ناميده مي شود و اشاره دارد به اين كه فرد به علت ناديده گرفتن اصول و قواعد خواب دچار مشكل شده است.
اصول و قواعد
داشتن ساعات خواب و بيداري مشخص و منظم (رفتن به تختخواب و بيدار شدن در ساعات مشخص و منظم)
مصرف نكردن كافئين زياد
زياد غذا نخوردن قبل از خواب
ورزش كردن به اندازه ي كافي
بايدها و نبايدهاي بهداشت خواب
اگر در بستر درباره ي چيزي مشغله ي فكري داريد يا نگرانش هستيد، موضوع را روي يك كاغذ بنويسيد و فردا صبح به آن بپردازيد
هواي اتاق را خنك نگه داريد
اتاق را تاريك نگه داريد
براي دانستن اينكه چقدر بدخواب شده ايد دائم به ساعت نگاه نكنيد
فكر نكنيد ورزش كردن قبلا از خواب باعث مي شود خسته شويد و بهتر بخوابيد
وقتي نمي توانيد بخوابيد از تماشاي تلويزيون در تختخواب خودداري كنيد
در بعد از ظهر يا شب قهوه ننوشيد
اگر خوابتان نمي برد سيگار نكشيد
فكر نكنيد الكل باعث مي شود بهتر بخوابيد
فكر نكنيد مطالعه در تختخواب باعث مي شود زودتر خوابتان ببرد
در تختخواب چيزي نخوريد