كوي دانشگاه تهران از همه نظر جاي پر سر و صدايي است. چه سر و صداهاي هميشگي كه از اتاقهاي كوچك و به هم ريختهاش بلند است و چه سر و صداهاي بچهها كه هنگام درس خواندن گاهي بلند ميشود. اما كوي چيزهاي ديگري هم براي دانستن دارد. در مقالهاي كه ميخوانيد، با بزرگترين مجموعه خوابگاهي كشور بيشتر آشنا ميشويد.
تاسيس و توسعه كوي
دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۳ بر اساس قانون تاسيس دانشگاه مصوب هشتم خرداد ۱۳۱۳ ايجاد شد. به اين ترتيب كه از مدارس عالي كه در آن زمان وجود داشت (مثل دارالمعلمين عالي، مدرسه حقوق و علوم سياسي، مدرسه عالي طب) تشكيل شد و به سرعت اجزاي مختلف آن ايجاد شد.
خوابگاه يكي از اين اجزا بود كه براي دانشگاه تهران در نظر گرفته شد. اين بخشي از خبري است كه در مورد اختصاص خوابگاه به دانشجويان دانشگاه تهران در زمان تاسيس كوي منتشر شده بود: چون وضع مسكن دانشجويان كه براي تحصيل به تهران ميآيند، رضايتبخش نبود، از اين رو به موجب استدعاي جناب آقاي رئيس دانشگاه تهران، اميرآباد با تمام لوازم و وسايل آن خريداري و به دانشگاه اعطا گرديد و بعضي از اتاقهاي نيمهتمام و غيرمناسب آن نيز تعمير شد تا موجبات آسايش دانشجويان در آنها فراهم گردد. اكنون در حدود ۷۱۲ نفر از دانشجويان دانشگاه در كوي دانشگاه سكونت دارند و از مسكن مناسب و ساير مزايا استفاده مينمايند.
چون اكثر دانشجويان دانشكدههاي تابع دانشگاه تهران به ويژه كساني كه از شهرستانها براي تحصيل به تهران ميآيند، از نظر محل سكونت فوقالعاده در مضيقه هستند و در خوابگاههاي موجود در كوي دانشگاه نيز كه غالبا احتياج به تعمير و تجديد بنا دارند، بيش از گنجايش آنها دانشجو ساكن هستند، دانشگاه از مدتي پيش در صدد برآمد كه بر تعداد خوابگاههاي دانشجويان در اميرآباد بيفزايد و خوابگاههاي قديمي را نيز تعمير و تكميل نمايد تا دانشجويان بتوانند در آنجا به راحتي سكونت نمايند و به امور تحصيلي خود بپردازند. پس از بررسيها تصميم گرفته شد از محل صرفهجوييها و ساير اعتباراتي كه تحصيل خواهد شد، به منظور فوق تحقق بخشد.
از هفته گذشته ساختمان دو خوابگاه مجهز براي دانشجويان در كوي دانشگاه آغاز گرديد و با كوششي كه جهت حسن جريان و تسريع در ساختمان آنها به كار ميرود، احتمال دارد اين دو ساختمان تا سال تحصيلي آينده آماده گردد و مورد استفاده دانشجويان قرار گيرد.
دانشگاه قسمتي از اتاقهاي باشگاه دانشجويان را كه محل برگزاري ضيافتهاي رسمي دانشگاه است، براي سكونت دانشجويان خارجي كه براي تكميل تحصيلات خود در رشته زبان و ادبيات فارسي همچنين فراگرفتن فنون و علوم ديگر به تهران آمده بودند، در نظر گرفت. در سال ۱۳۳۶ دكتر فرهاد كه رئيس وقت دانشگاه بود، در بازديد از كوي به دانشجويان وعده احداث چند خوابگاه جديد را هم داد.تحصيل
توسعه قسمتهاي مختلف كوي هم داستاني طولاني دارد. در زمان رياست احمد بهمنش در كوي هسته اوليه ساختمانهاي كوي دانشگاه با كاركرد خوابگاهي شكل گرفت. ساختمانهاي ۹، ۸، ۷، ۶، ۵، ۴، ۳ و كتابخانه مركزي كوي در اين دوره ايجاد شدند. در دورههاي بعدي هم توسعه كوي ادامه پيدا كرد. مجموعه فرهنگي الغدير، سالن ورزشي شهيد نوروزي، مركز بهداشت كوي، گلخانه كوي و ساير امكانات هم به اين مجموعه اضافه شد. بعد از انقلاب هم در تغيير كاربري، ساختمانهاي خالي و بدون استفاده (كه بعضا بازمانده ارگانهاي رژيم قبل بود) به خوابگاه دانشجويان تبديل شدند كه از مجموع ۴۲ ساختمان، چهار ساختمان به دانشگاه تهران رسيد. بعد از آن هم به خاطر نياز به فضاي بيشتر و كمبود جا در كوي ساختمانهاي پراكندهاي در سطح شهر به عنوان خوابگاه مورد استفاده قرار گرفتند.
در كتاب دانشگاه تهران، شناسان ۱۳۷۸ آمده:
خوابگاههاي دانشگاه در حال حاضر به صورت پراكنده در سطح شهر و يا به شكل مجتمعهاي مسكوني با ۲۱۳۲ اتاق مجردي و ۴۰۸ اتاق متاهلي در حال حاضر ۱۰۰۰۰ دانشجو را در اتاقهاي يك دو يا سه نفره سكونت داده است. هر ساختمان داراي اتاق مطالعه، تلويزيون، آشپزخانه و حمام است. در هر اتاق به هر دانشجو ميز مطالعه، تختخواب، كمد و قفسه كتاب شخصي تعلق ميگيرد. در مجتمعهاي مسكوني، تسهيلات ضروري شهري از قبيل نانوايي، خشكشويي، فروشگاه، آرايشگاه، خياطي، كفاشي و… در نظر گرفته شده كه ارزانتر از قيمتهاي موجود در سطح شهر ارائه خدمات مينمايند. سينما، ويدئوكلوپ، نوارخانه، كميته كوهنوردي، سالنهاي ورزشي و واليبال، بسكتبال، فوتسال، استخر شناي روباز و… و مراكز آموزشي كامپيوتر، تئاتر، مكالمه و ترجمه زبان انگليسي و… برنامههايي را براي اوقات فراغت و لذت بردن از زندگي جمعي را در كوي دانشگاه تعبيه ديدهاند. مركز اورژانس كوي همه روزه از ساعت ۱۹ شب لغايت هفت صبح جهت خدمات درماني و رسيدگي به فوريتهاي پزشكي دانشجويان ساكن خوابگاههاي فعاليت مينمايد. كوي دانشگاه داراي نمازخانه بزرگي است كه علاوه بر برگزاري نماز و مراسم مختلف مذهبي، محلي براي سازماندهي فعاليتهاي مختلف دانشجويان ساكن كوي و همچنين برگزاري اردوهاي زيارتي و سياحتي ميباشد. در طي روز سرويسهاي اياب و ذهاب براي دانشجويان برقرار است.علم
البته خيلي ذوق نكنيد. همه اينها امكاناتي است كه قرار بوده وجود داشته باشد، اما اين را كه واقعا چقدر وجود دارند و چقدر مرتب و منظم ارائه ميشوند، بايد از غرغرهاي هميشگي دانشجويان كوي حدس زد. دانشجوياني كه الان تعدادشان بيشتر هم شده. يعني ۴۹۰۰ پسر در ۲۳ بلوك، ۴۲۵۰ دختر در ۱۰ بلوك كه قطعا امكانات بيشتري هم نسبت به قبل لازم دارند.